Baba – Oğul ilişkisi

                                

Çocuk yetiştirmede genellikle anne daha etkin ve ön planda olmakla birlikte, özellikle günümüzde, giderek küçülen çekirdek ailelerde, babaların rolü üzerinde önemle durulmaktadır. Çocuğun yetişmesinde  babanın rolü, günümüzde eskiye nazaran farklılaşmıştır.

2-3 yaş civarında etkin olduğu düşünülen baba figürünün etkisinin doğumla başladığı tespit edilmiştir. Bebekle ilgilenmede üstlenecekleri rol, toplumsal alışkanlıklarla, geleneklerle belirlenmekle birlikte, hayat tarzlarının benzeşmesi neticesinde babalar, neredeyse bütün toplumlarda bebeğin temel bakımına katılmak durumundadır. 

Babalık kavramını değiştiren ve babanın çocuk eğitiminde etkin rol oynamasına yol açan pek çok neden olmuştur. Kadın-erkek rollerindeki farklılaşma, çalışan kadın sayısının artması, şehirleşme, teknolojik gelişmeler, ailelerin giderek küçülmesi, boşanmaların artması gibi nedenler, annenin tek başına yetmesini zorlaştırmıştır.

 

Babaların varlığı ilgisi ve sevgisi oğullarına neler sağlayabilir, neler kaybettirebilir? 

* Ev ile ilgili işlerde rol model oluştururlar. Tamir işleri, fatura, alış veriş, yük taşıma, alınan kararlarda etkinlik gibi davranışları gözleyerek özümser.

* Beraber oyun oynayarak sosyalleşmesine katkıda bulunmak.

*Ailenin dış dünyayla olan etkileşimini sağlayan, disiplin ve otorite figürü.

* Eğitim, güvenlik, ahlaki değerler konusunda  daha etkin rol almaktadır, anneler duygusal uyumları konusunda daha etkin.

* Anne-çocuk ilişkisine olumlu katkı sağlamak, sağlıklı karı koca ilişkisi çocuğun kendisini güvende hissetmesini sağlar. Sağlıksız karı koca ilişkisi, annenin boşluğu doldurmak için aşırı koruyucu ve aşırı ilgili davranması sonucunu getirebildiği gibi, annenin de çocuğu hırpalamasına ve göz ardı etmesine yol açabilmektedir. 

* Babanın ilgili olması ile erkek çocukların zeka gelişimleri arasında olumlu ilişki varken, kısıtlayıcı, eleştirici, oluşu çocuğun zeka gelişimi arasında olumsuz ilişki belirlenmiştir. Karşılaştırmalı olarak yapılan araştırmalarda babasız çocukların,  zeka testi puanlarının daha düşük olduğu görülmüştür. 

* Baba erkeksi davranışlarda örnek alınmaktadır. Babası pasif, kararlarda etkisi olmayan erkek çocuklar, daha az erkeksi davranışlara sahip olmaktadırlar.

* Psiko-seksüel gelişimde baba yoksunluğu olumsuz etki yapmaktadır. Araştırmalarda babasız çocuklar, babası olanlarla karşılaştırıldığında, daha bağımlı, daha az saldırgan, akran ilişkilerinde daha zayıf, okul başarıları daha düşük, ahlaki açıdan az gelişmiş, daha az erkeksi özelliklere sahip olarak bulunmuştur.

* Babası otoriter ve ilgisiz olan çocuklar, daha utangaç, çekingen davranış göstermektedir. 

* Babası ilgili ve sevecen çocuklar lider özelliği göstermektedir.

* Babanın aşırı müsamahakar olması ve annenin de uyumsuz olduğu durumlarda, çalma, okuldan kaçma gibi davranış problemleri ortaya çıkabilmektedir.

* Ergenlik döneminde babaları ile sevgiye dayalı ilişki kuramayan erkekler, kendilerini reddedilmiş ve mutsuz hissetmektedirler.

* Babasız çocukların benlik saygısı, babalı çocuklara göre daha düşük çıkmıştır. Ayrıca, benlik saygısı yüksek olan çocukların babaları ile aralarında yakın  ilişki olduğu gözlenmiştir.

* Boşanmaya bağlı baba yoksunluğu, ölüm nedeni ile olan baba yoksunluğundan daha fazla etkili olmaktadır.

*Baba yoksunluğu erkek çocukları kızlardan daha fazla etkilemektedir.